पारिजात जदौ हजूर… !
मालिक अलिक टाढै बस्नुस्
नाउँ लक्ष्मी, आमा–बाकी एउटी छोरी
न जेठी न कान्छी
न ठूली, न सानी
गरिबको घरमा बत्ती बलेकी थिएँ, हजूर बत्ती।
तर कर्मकी खोटी
अलच्छि मोरी
बाह्र वर्ष नपुग्दै
पोली खाएँ बा–आमा
असारको पैह्राले किचेर
एकै चिहान परे कठै
हाट भरेर फर्केकाहरु।
कहाँ जाने अभागिनी!
आँखाको सोझी
मावल हुत्तिएकी।
सौतेनी माइज्यू
छोरीको रुपमा यो त डंकिनी रहिछ
आमा–बाबु ज्यूँदै खाई भन्दै
भुत्ल्याउने गर्थी।
हजूर मालिक, मेरो बिहे भएको होइन
ढाँटेर के हुन्छ!
सौतेनी माइज्यूले उसैको भाइको सौता हालिदिएकी
मेरी जेठी पिण्ड रोगी
म त काम गर्न आएकी
पन्ध्र पुगेर सोह्र मात्र टेकेकी।
ऊ त्यो लालुपातेको फूल जस्तै थिएँ हजुर
यो दमिनीको कत्रो रुप भनी
र्याल काट्थे बूढा विष्टहरु।
तपाईंलाई यो पनि मन पर्न सक्छ
मालिक हजूर! कसैको जूठो खाएर हुर्केकी होइन
म त आएको तीन दिनमै
मुखेनीले न्वारान गरिदिई
जुठी, जेठीमाथि सौता हुन
जुठे दमैसँग पोइला आएकी
म जुठी कान्छी।
पुर्पुरोमा यस्तै रहेछ मालिक
सबै जुठी कान्छी भन्छन्
हाम्लाई यस्तो माया पिरती क्यै थाहा छैन हजुर
आइमाईको जातले छोराछोरी पाउनु
कुन महाभारत भयो त!
टालाटुली बटुली
आफैले सिलाकी यो चोली
जुम्रा पर्छ घरीघरी
केलाउन पस्नपर्छ कुनाकानी।
लाज शरम एउटै हो हजूर आईमाई जात सबैको
रुझ्नु, भिझ्नु, चिसिइनु, खट्नु
सुक्खा खोकी लाग्छ ज्वरो आउँछ रातभरि
मर्ने काल आउँदैन बाँच्ने मन छैन मालिक।
साह्रै नै बाँझो भएको छ,
ऊ त्यो बनमारा फैली झ्यामिएको पाखा जस्तै
सक्नुहुन्छ भने दखल गरिदिनुस्, जोतिदिनुस् क्यार
जदौ हजुर…।
बीउ छर्न लायक बनाइदिनुस् क्यार।
पारिजात
लेखक परिचय
पारिजात प्रसिद्ध नेपाली साहित्यकार हुन्। साहित्यका विभिन्न बिधामा कलम चलाउने भएकाले नै पारिजात लाई बहुमुखी प्रतिभा सम्पन्न नारी भनिएको हो। पारिजातका कृतिहरूमा प्रगतिवादी, समाजवाद, मार्क्सवाद, अस्तित्ववाद, नारीवाद विसङ्गतिवाद इत्यदि भाव पाइन्छ।
