• हाम्रो बारे
  • सम्पादकीय
    • शताब्दी अघिका कवि र कविता
  • विज्ञापनको लागि
  • शर्तहरु
  • सम्पर्क
Date
शनि, अशोज ६, २०८०
Sat, September 23, 2023
  • Login
Shabda Sopan
  • मुख्यपृष्ठ
  • आख्यान
    • कथा
    • नाटक
      • लघुकथा
  • गैर-आख्यान
    • निबन्ध
    • नियात्रा
    • संस्मरण
      • हास्यव्यङ्ग्य
  • काव्य
    • गीत
    • कविता
    • गजल
    • मुक्तक
    • हाईकू
  • बाल साहित्य
    • बालकथा
    • बाल कविता
    • बाल चित्रकथा
    • बाल निबन्ध
  • अनुवाद
  • अन्य
    • अनुसन्धनात्मक
      • पुस्तक चर्चा
    • अन्तर्वार्ता
  • भिडियो
  • किताब पसल
No Result
View All Result
  • मुख्यपृष्ठ
  • आख्यान
    • कथा
    • नाटक
      • लघुकथा
  • गैर-आख्यान
    • निबन्ध
    • नियात्रा
    • संस्मरण
      • हास्यव्यङ्ग्य
  • काव्य
    • गीत
    • कविता
    • गजल
    • मुक्तक
    • हाईकू
  • बाल साहित्य
    • बालकथा
    • बाल कविता
    • बाल चित्रकथा
    • बाल निबन्ध
  • अनुवाद
  • अन्य
    • अनुसन्धनात्मक
      • पुस्तक चर्चा
    • अन्तर्वार्ता
  • भिडियो
  • किताब पसल
No Result
View All Result
Shabda Sopan
No Result
View All Result
मुख्यपृष्ठ अन्य अन्तर्वार्ता

“ भाषाको साहित्यमा पाश्चात्य साहित्यको विषयमा विवेचना गरेकै हुन्छ।”- राजनारायण प्रधान

■ शरद प्रधान
अशोज १८, २०७८
238 3
A A
राजनारायण प्रधान
146
SHARES
730
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterLinkedinEmail

 

राजनारायण प्रधानले विश्वका दश महान नाटक –अध्ययनहरूमा भानुभक्त पुरस्कार पाए पछि मैले लिएको अन्तर्वाता । यो अन्तर्वाता सन्त जोसेफ कलेज, दार्जिलिङको मुखपत्र नर्थ पोन्टरको सन् १९८४-८५को अंकमा छापिएको थियो । त्यो अंकको सम्पादक मंडलको म सदस्य पनि थिए ।

भानुभक्त पुरस्कार विजेता राजनारायण प्रधानसँग एक दर्जन प्रश्नहरु

प्रश्नकर्ता-शरद प्रधान

राजनारायण प्रधान
नेपाली मूलका विख्यात साहित्यकार एवम् समालोचक राजनारायण प्रधान

१. प्रथम प्रश्न छ, साहित्यतर्फ अग्रसर हुने प्रेरणा तपाईँले कहाँबाट अथवा कोबाट पाउनु भयो ? 

तपाईंलाई यो पनि मन पर्न सक्छ

हर्कबहादुर लामगादे 'रोहित'

“चुनौतीमा गरेको कार्य नै ऐतिहासिक र सन्तोषजनक हुन्छ ।”- हर्कबहादुर लामगादे ‘रोहित’

साउन २८, २०७८
बिनिता रत्न

“साहित्य लेखनमा महिलाको चर्चा कम भएको होइन बरू लेखनमै महिलाको उपस्थिति कम भएको हो ।” – बिनिता रत्न

असार २९, २०७८
कला अनुरागी

“हाम्रो पुस्ता राजनीतिबाट अधिक पीडित पुस्ता ठान्छु म । यसको जवानी भसक्कै राजनीतिले खाइदियो । युद्ध र आन्दोलनले खाइदियो । ” – कला अनुरागी

असार २३, २०७८

मेरै गीत बजाइराछ – मेरै नाम भन्दैन !

असार १२, २०७८

उत्तर-सानैदेखि लेखकहरूका कृतिहरू पढ़ने गर्थे । बिस्तारै ममा लेख्ने इच्छा जागेको थियो ।

२. प्रश्न –लेखेर मात्र पनि हुँदैन, त्यसलाई प्रकाशित गर्नु लेखकको मूख्य कर्तव्य हो, अर्को प्रश्न तपाईँको कुन रचना सर्वप्रथम कुन पत्रिकामा प्रकाशित भयो ?

उत्तर-मेरो एउटा निबन्ध ‘साहित्य’ धेरै अघि सायद सन् १९५५ तिर भारतीमा छापिएको थियो।

  ३. प्रश्न- भानुभक्त पुरस्कारद्वारा तपाईँको कृति सम्मानित भएकोले तपाईँलाई समालोचकको रुपमा मात्र बड़ीले स्वीकार गरे । पुरस्कार प्राप्ति सम्बन्धमा तपाईँको प्रतिक्रिया के छ ? अनि पुरस्कृत कृति- माथि तपाईँको के धारणा छ ?

उत्तर-भानुभक्त पुरस्कारको निम्ति एउटा पद्धति छ । धेरै लेखक-लेखिका- लाई सर्वश्रेष्ठ पुस्तक चयन गर्न अनुरोध गरिन्छ । यस वर्ष वहु- संख्याले मेरो कृतिलाई मनोनित गरेका थिए । पुरस्कार पाउँदा खुसी लाग्नु त स्वभाविक नै हो। यो पुस्तक लेख्न मैले झण्डै तीन वर्ष गाले। यसमा मैले पाश्चात्य नाटकहरूको विकास पथ अंकित गर्न चाहेको थिएँ यसमा ट्रेजेडीको विशद विवेचना गर्न चाहेको छ। ट्रेजेडीको बदलँदो रुप, यसको आकृति-प्रकृति खिच्ने प्रयास गरेको छु ।

राजनारायण प्रधान ४. प्रश्न –वर्तमान नेपाली समालोचनाको उपलब्धिका प्रमुख बुंदा के हुन् ?

उत्तर-नेपाली समालोचकको क्षेत्रमा नयाँ हस्ताक्षरहरू देखिँदैछन् । यो क्षेत्र समृद्ध नै छ भन्नु पर्यो ।

 ५ . प्रश्न-सायद लाग्छ तपाईँको समसामायिक कालमा आयामेली साहित्यिक आन्दोलन शुरु भएको होला । प्रश्न छ, तपाईँको धारणा र समालोचकिय दृष्टि यस आन्दोलनप्रति कस्तो छ ?

उत्तर-साहित्य हल्का-फुल्का भयो र यसमा अब गहिराइ हुनुपर्छ मन्ने केही साथीहरू थिए-तीमध्ये इन्द्र दाइ, वल्लम र काइँला हुन । साहित्यमा त्यहीं गहिराइ दिन खोजिएको हो आयमिक लेखनमा । साहित्यमा जुनै लेवल लगाए पनि आखिर साहित्यमा सधैँ अध्ययन गरिने जीवन नै हो ।

६. प्रश्न-तपाईँले हाँस्य-व्यङ्ग्यमा पनि निकै प्रतिष्ठा पाउनुभएको सबैलाई विदित नै छ। दया गरि वर्तमान नेपाली हाँस्य-व्यङ्ग्य बारेमा आफ्नो धारणा कस्तो छ प्रकट गरिदिनु होला ।

उत्तर – नेपाली हाँस्य-व्यङ्ग्य समृद्ध नै छ, लाग्छ। दार्जिलिङमा अच्छा राई, प्रेम थापा, हीराकुमार सिंहहरू यस क्षेत्रमा निकै सफल थिए । अहिले नेपालीमा भैरव अर्याल, रामकुमार पाण्ड़े र केशबराज पिंडालीहरू यस क्षेत्रमा निकै माथि छन् । तर हाँस्य र व्यंङ्ग्यलाई समय र स्थानले सीमित पारेको हुन्छ ।

 ७. प्रश्न-प्रश्नकर्ता साधारण पाठकवर्ग र युवा विद्यार्थी समूहबाट आएको हुँ । धेरै नै अन्योलमा छ किन तपाईँ अहिले (वर्तमान) विशेष पश्चिमे साहित्य सिद्धान्त र मान्यतासित संलग्न हुनुहुन्छ (त्यो विषय पुरस्कृत कृतिले नै प्रष्ट गर्छ) र हालमा नेपाली समालोचनातर्फ कम रुचि दिएको (कम आकृष्ट) भएको महसूस वा प्रतीत हुन्छ। यस विषयमा तपाईँको निश्चय केही ठोस धारणा वा व्यक्तिगत विचार हुनपर्छ ।

उत्तर-यो प्रश्न मलाई अरुले पनि गरेका हुन् ।

अरु भाषाको साहित्यमा पाश्चात्य साहित्यको विषयमा विवेचना गरेकै हुन्छ। साहित्यको उचाई थाहा पाउनुलाई पाश्चात्य साहित्य नै हेर्न पर्छ । नेपाली समालोचनामा मेरो रुचि कम भएको होइन । मेरो प्रथम समीक्षात्मक पुस्तक ‘केही कृति केही स्मृति’ प्रकाशित भएको हो। हालमा नेपाली उपन्यासहरूको अध्ययनमा लागेको छु र एउटा समीक्षात्मक कृति लेख्ने विचार गरेको छु ।

 ८. प्रश्न –साहित्यको क्षेत्रमा तपाईँको कृतिले प्रोत्साहन पाउनु भएको छ ?

उत्तर–साहित्यको क्षेत्रमा प्रशस्त प्रोत्साहन पाएकै हुँ। सर्वप्रथम पुस्तकलाई प्रकाशमा ल्याउन प्रकाशक चाहिन छ । मेरो कृतिहरू प्रकाशकहरूको उत्साहसाथ छाप्दै आएका छन् ।

 ९. प्रश्न-जीवन र साहित्य सम्बन्धमा तपाईँको कस्तो दृष्टि छ ?

उत्तर-साहित्यमा अध्ययन गरिने जीवन नै हो।

 १०. प्रश्न –आफ्नो सम्पूर्ण कृतिहरूमा कुन चाहिँ तपाईँलाई श्रेष्ठ लाग्छ ?

राजनारायण प्रधान
राजनारायण प्रधानका विश्वका महान कथाहरू (भाग १)

उत्तर-सबै लेखकलाई आफ्ना सबै कृतिहरू मन पर्छन् । मेरा कृतिहरूमा विशेष गरी केही कृति केही स्मृति, विश्वका दश महान नाटक -अध्ययनहरू र पैंतीस प्रसिद्ध पुरुष मनपर्छ ।

 ११. प्रश्न-समालोचकको हैसियतमा तपाईँलाई कुन कृतिहरू (कथा, कविता, उपन्यास) नेपाली साहित्यमा उत्कृष्ट लाग्छ ?

उत्तर-नेपाली साहित्यमा उपन्यास विधा नै समृद्ध छ जस्तो लाग्छ ।

 १२. प्रश्न -अन्तिम प्रश्न दार्जिलिङ नेपाली साहित्यको गतिविधि बारेमा तपाईँको धारणा ?

उत्तर-दार्जिलिङमा साहित्य गर्नेहरू धेरै छन् । प्रत्येक वर्ष धेरै पुस्तकहरू छापिन्छन् । कतिपय कृतिहरू उच्च श्रेणीका छैनन् होला। तैपनि पुस्तकहरू प्रकाशमा आउनु नै शुभ लक्षण हो।

(राजनारायण प्रधानका केही प्रमुख कृतिहरूको नाम  : पन्ध्र प्रसिद्ध पुरुष, नौ नामी नेता, पैतीस प्रसिद्ध पुरुष, केही कृति : केही स्मृति, विश्वमा दश महान् नाटक : अध्ययनहरू, अंग्रेजी-नेपाली शब्दकोश, पञ्चैबाजा बजाउँदै, तीस प्रख्यात प्रतिभा, तीस प्रख्यात साहित्यिक प्रतिभा, केही अनुहार केही झलक, नेपाली निबन्ध, दार्जिलिङ डायरी आदि)

लेखक परिचय

शरद प्रधान
वेबसाईट | + पोस्टहरु

पत्रकार तथा लेखक शरद प्रधानले नेपाली र अंग्रजी दुवै भाषाका पत्रिकाको सम्पादन गरेका छन् । साहित्यका विभिन्न विधामा कलम चलाउने प्रधान रेडियो टुरिजम र एक्सेलट्रिप नेपालसँग आवद्ध छन् ।

  • शरद प्रधान
    https://shabdasopan.com/author/saradp/
    तारानाथ शर्मा
    चैत्र ६, २०७७
    तारानाथ शर्मा : प्रखर समालोचकदेखि सरल लेखकको यात्रा
  • शरद प्रधान
    https://shabdasopan.com/author/saradp/
    धरणीधर कोइराला
    चैत्र १४, २०७७
    धरणीधर कोइराला : नेपाल-भारतको साहित्यिक सेतु
  • शरद प्रधान
    https://shabdasopan.com/author/saradp/
    हरिभक्त कटुवाल
    चैत्र २७, २०७७
    हरिभक्त कटुवाल : सन्दिग्ध कालको जरासन्ध (सँस्मरण)
  • शरद प्रधान
    https://shabdasopan.com/author/saradp/
    दिव्य खालिङः
    बैशाख ११, २०७८
    दिव्य खालिङ : संगीतकारको छविले ओझेलमा पारेको उम्दा गीतकार
Share58Tweet37Share10Send

रचनाहरु सीधै प्राप्त गर्नका लागि

ईमेल दर्ता फिर्ता लिनुस्

सम्बन्धित सामाग्रीहरु

हर्कबहादुर लामगादे 'रोहित'

“चुनौतीमा गरेको कार्य नै ऐतिहासिक र सन्तोषजनक हुन्छ ।”- हर्कबहादुर लामगादे ‘रोहित’

साउन २८, २०७८
बिनिता रत्न

“साहित्य लेखनमा महिलाको चर्चा कम भएको होइन बरू लेखनमै महिलाको उपस्थिति कम भएको हो ।” – बिनिता रत्न

असार २९, २०७८
कला अनुरागी

“हाम्रो पुस्ता राजनीतिबाट अधिक पीडित पुस्ता ठान्छु म । यसको जवानी भसक्कै राजनीतिले खाइदियो । युद्ध र आन्दोलनले खाइदियो । ” – कला अनुरागी

असार २३, २०७८

मेरै गीत बजाइराछ – मेरै नाम भन्दैन !

असार १२, २०७८

रोजिना पराजुलीसँग कविताका कुरा

जेष्ठ ३०, २०७८

मिलन संग्रौलासँग किताबका कुरा

जेष्ठ २३, २०७८

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

नवीनतम पोस्टहरु

मोतीराम भट्ट

मोतीराम भट्टका गजल

चैत्र १६, २०७७

पारिजातको जीवनी

फाल्गुन २४, २०७७
नेपाली साहित्यकारहरूका उपनाम र वास्तविक नाम

नेपाली साहित्यकारहरूका उपनाम र वास्तविक नाम

चैत्र १७, २०७७
महाराणा प्रताप

महाकाव्य सिद्धान्त, नेपाली महाकाव्य परम्परा र देवकोटाको महाराणा प्रताप

जेष्ठ १९, २०७८

रामलाल अधिकारी : निबन्ध लेखनका शिखर पुरुष

जेष्ठ २९, २०७८
भैरव अर्याल

भैरव अर्याल – निबन्ध : पख्नोस्

चैत्र २३, २०७७

शब्द सोपान

लेखिएको सिर्जना पाठकमाझ पुग्नु भनेको उक्त सिर्जनामा उर्जा भरिनु हो, सो रचनाले जिवन्तता पाउनु हो । शब्दसोपान डट कम तपाईहरुका सिर्जनालाई पाठकहरुसमक्ष पुर्याउने र ती सिर्जनाहरुलाई जिवन्तता प्रदान गर्दै लेखक र पाठक बिचको सम्बन्ध सेतुका रुपमा तपाईहरु माझ प्रस्तुत भएको छ।

नवीनतम पोस्टहरु

विश्व कविता आन्दोलनको पहिलो एसियाली महासम्मेलन आयोजना हुँदै

वर्ल्ड पोयट्री मुभमेन्टको पहिलो महासभा जुलाई २०२३ मा हुने

मेडलिनमा अन्तर्राष्ट्रिय कविता महोत्सव २०२२ जारी

वासु शशीका केही कविताहरू

चराहरूको जुलुस – केशव सिग्देल

दीपक पराजुलीको उपन्यास ‘मिथ्या’ सार्वजनिक

रचना पठाउनका लागिः

तपाईंका रचनाहरु हामीलाई निम्न ईमेलमा पठाउनुहोस्ः
shreejana@shabdasopan.com

फेसबुक पेज लाईक गर्नुहोस्

  • हाम्रो बारे
  • सम्पादकीय
  • विज्ञापनको लागि
  • शर्तहरु
  • सम्पर्क

सर्वाधिकार © २०७७, शब्द सोपान

No Result
View All Result
  • मुख्यपृष्ठ
  • आख्यान
    • कथा
    • नाटक
      • लघुकथा
  • गैर-आख्यान
    • निबन्ध
    • नियात्रा
    • संस्मरण
      • हास्यव्यङ्ग्य
  • काव्य
    • गीत
    • कविता
    • गजल
    • मुक्तक
    • हाईकू
  • बाल साहित्य
    • बालकथा
    • बाल कविता
    • बाल चित्रकथा
    • बाल निबन्ध
  • अनुवाद
  • अन्य
    • अनुसन्धनात्मक
      • पुस्तक चर्चा
    • अन्तर्वार्ता
  • भिडियो
  • किताब पसल

सर्वाधिकार © २०७७, शब्द सोपान

Welcome Back!

Sign In with Facebook
OR

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Sign Up with Facebook
OR

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?