भगवान बुद्व धर्म-ज्ञानको प्रचारमा देश-देशावर पुगेर विभिन्न उपदेश दिनुहुन्थ्यो । यसरी धेरै गाउँ-ठाउँ परिभ्रमण गर्दै दिन बिताउँदै आउनुभएको थियो । यसै क्रममा जीवनको उत्तरार्द्वतिर बुद्वका खुट्टामा कुष्ठरोगको घाउ आयो । घाउले गर्दा धर्मदेशना गर्ने स्थिति रहेन । केही गरे पनि घाउ निको भएन । यसले निकै सताउँदै लग्यो ।अब कतै...
बाँकी पढ्न ..किराती लोककथा/ अहिले माझकिरात हतुवा गढीमा बसेर एक प्रतापी किराती राजा शासन गर्दथे । उनको नाम वालिङहाङ थियो । उनले रैतीको मदतबाट हतुवामा ठूलो बनाएका थिए । उनले अरूण, दूधकोशी र हिमाल साँध कायम गरी शान्तिपूर्वक रैतिलाई सुखभोग गराएका थिए । उनी असाध्य धर्मात्मा पनि थिए । साथै दुर्गहरू पनि...
बाँकी पढ्न ..तामाङ लोककथा / दन्त्यकथा- तामाङ सेलो उहिले उहिले बुद्व भगवान् मधेस (ग्यागर)मा बुद्व धर्मको प्रचार गर्दै हिँडेको थिए । यस्तैमा उनलाई अत्यन्त गर्मी लाग्यो । त्यो गर्मी हटाउन हिमाल (भोइगर)मा डुल्न मन लागेछ । अनि उनी गुरू रिम्पोर्छे भएर घुमफिर गर्न थाले । गुरू रिम्पोर्छे हिमाली (बाई) क्षेत्रमा बुद्व धर्म...
बाँकी पढ्न ..किराती लोककथा/दन्sत्यकथा -आगो र पानी सृष्टिको प्रारम्भिक कालमा सर्वव्यापी परमात्मा तागेरा निङ्वाफुमाङले पृथ्वीका सम्पूर्ण प्राणीहरूका भलाइका लागि आगो र पानीको सृष्टि गरे । एक दिन आगो र पानीका बातचितमा तँ ठूलो कि म ठूलो भन्ने कुरामा ठूलो झगडा भयो । आगोले पानीलाई भन्यो- "तँभन्दा म ठूलो हुँ किनभने मैले भयङ्कर...
बाँकी पढ्न ..तामाङ लोककथा / दन्त्यकथा धेरै वर्ष पहिले कुनै गाँउमा एक जना युवक थियो । ऊ दाउरा काट्न सधै सबेरै टाढाको जङ्गलमा जान्थ्यो । साँझपख दाउरा लिएर घर फर्कन्थ्यो । एकदिन ऊ वनमा गएर रूख काट्यो, दाउराको भारी बनायो र बोकेर घर फर्कदै थियो । टन्टलापुर घामको कारण उसलाई पानी खान...
बाँकी पढ्न ..किराती लोककथा/ दन्त्यकथा प्राचीनकालमा लिम्बू किरातीहरू जङ्गलमा फलफूल तथा कन्दमूल खोजेर पशुपन्छीको सिकार गरेर आफ्नो जीविका चलाउने गर्दथे । खेतीपाती गर्न नजानेको हुनाले उनीहरूलाई अन्नका बारेमा केही पनि थाहा थिएन । सधैँ जङ्गलमा फलफूल तथा कन्दमूल खोज्न जानुपर्ने र सिकार गरेर आफ्नो जीविका गर्नुपर्ने भएकोले उनीहरूलाई ठुलो दु:ख थियो ।...
बाँकी पढ्न ..तामाङ दन्त्य कथा/ लोककथा सिकारी युगको कुरा हो । पेङदार्जे जङ्गल घुम्दै खेल्ने गर्दथ्यो । उसको जीवन यसरी ने बितिरहेको थियो । कहिले सिकार फेला पर्थ्यो भने कहिले त्यत्तिकै फर्कनु परेको उसले बिर्सेको थिएन । यसै बीच एक युवतीसँग उसको प्रेम भयो । एक दिन सिकार खेल्दै जाँदा डाँफेचरीले आफ्नी प्रेमिकालाई...
बाँकी पढ्न ..किराती दन्त्यकथा - किराती भाषाको गडबडी सुरुमा किरातीहरू देव–वंशी भनिन्थे । उनीहरूको एक भाषा थियो । किराती भाषालाई देव भाषा भनिन्थ्यो । बस्तारहँदा किरात वंश निकै फैलियो । उनीहरूका नेताले जनगणना गर्नुपर्दछ भनेर सबैलाई प्रत्येकले एकएकवटा ढुङ्गा ल्याउनू भन्ने आदेश दिए । प्रत्येक मानिसको एकएकवटा ढुङ्गा ल्याएर आफ्ना नेताको अगाडि...
बाँकी पढ्न ..सृष्टिको सुरुमा पृथ्वी थिएन अरे । पानी मात्र थियो अरे । अनि भगवानले पोरोमियोम्फमीलाई पृथ्वीको सृजना गर्ने शक्ति प्रदान गरी भगवान्को चित्त बुझ्दो पृथ्वी बनाउनू भनी आदेश दिए अरे । पोरोमियोम्फामीले आफ्नो शक्तिद्वारा पानीको फेदमा मुसेखा सेखानानामक शक्तिमान् माछो बनायो । त्यस माछामाथि पानीभित्रै उसले अर्को मुजिङ्ना खियोङ्गनानामक शक्तिमान् माछो...
बाँकी पढ्न ..अघि संसारको सृष्टि भइसकेपछि क्रमश : भीर, पहरा, डाँडाकाँडा, पहाडपर्वत तथा नदीखोलाहरू पनि बग्दै गए । पोरोमियोम्फनी महादेवलाई त्यत्तिले पनि साह्रै सुनसान लाग्यो । तिनले पृथ्वीलाई गुञ्जायमान बनाउने इच्छाले समुद्रको खस्रो बालुवा जम्मा गरेर आफ्नो महाशक्तिद्वारा सानो, ठूलो र किसिमकिसिमका माउरी, खागो, बारुला, बच्छयूँ, अरिङ्गाल, भीरमाउरी, भमरा, भालु–भमरा, पहेँले, पुत्का,...
बाँकी पढ्न ..
